Phiên dịch là một nghề đang chiếm lĩnh trên thị trường việc làm với một thu nhập cao. Để đạt được mức lương ấy đòi hỏi ứng viên phải đáp ứng rất nhiều yêu cầu của nhà tuyển dụng. Trên thực tế, cung không đáp ứng được cầu.
“Nhiều doanh nghiệp (DN) đặt hàng cho chúng tôi tuyển nhân viên phiên dịch tiếng Hoa, Nhật, Anh nhưng chúng tôi luôn không có người cung ứng. Thậm chí có những DN tuyển chức danh này trong 1 năm mà vẫn không tìm được người”. Bà Chu Thị Mỹ Dung, Giám đốc Trung tâm DVVL Thanh niên Bình Dương, cho biết như thế.
Nhiều công ty rao tuyển
Tình trạng khan hiếm phiên dịch diễn ra phổ biến từ nhiều năm nay. Sự khan hiếm sẽ tiếp tục trong thời gian tới trước nhu cầu ngày càng tăng của thị trường lao động. Ghi nhận tại các trường ĐH như ĐH Sư phạm, KHXH-NV, Huflit TPHCM… hầu hết các học viên theo học chuyên ngành Anh ngữ hay Khoa Đông phương đều có cơ hội được các công ty tuyển dụng làm phiên, dịch ngay sau khi tốt nghiệp.
Ông Lý Ngọc Đức, Phó Phòng Đào tạo và Nghiên cứu khoa học – thiết bị Trường Ngoại ngữ Tin học HUFLIT, cho biết: Nhiều bạn theo học ngành này sau khi tốt nghiệp được rất nhiều công ty tuyển dụng. Riêng một số bạn được các DN đưa đi làm việc tại các nước. Thậm chí, có những sinh viên đang học năm thứ hai đã được các DN đặt hàng và mời phiên dịch cho những hội thảo hay hội nghị.
Nghề của sự tự tin, năng động
Người làm phiên dịch là truyền đạt những thông tin từ người nói đến người nghe. Đây là công việc không hề đơn giản vì nếu chỉ cần dịch sai hoặc không đúng nghĩa của thông tin thì nội dung truyền đạt sẽ mang một ý nghĩa hoàn toàn khác.
Bên cạnh đó, sự khác biệt về phong tục tập quán cũng là điều khiến cho người làm công tác này phải chú ý để chuyển tải thông tin. Theo ghi nhận của Hội Nghiên cứu Dịch thuật TPHCM: Nếu phiên dịch có sự kết hợp trước với người nói thì hiệu quả thông tin đạt 90%, còn nếu dịch đuổi (cabin) thì hiệu quả thông tin chỉ đạt 50%.
Anh Nguyễn Đức Phú hiện đang làm giảng viên kiêm phiên dịch tại một trường đào tạo Anh ngữ đưa ra kinh nghiệm: Để thông tin truyền đạt được hiệu quả người làm phiên dịch phải có sự chuẩn bị trước. Thông qua việc gặp gỡ với người nói từ đó họ sẽ trao đổi những nội dung, thông tin cần thiết về chương trình mà họ sẽ đảm nhận. Sự chuẩn bị trước càng chu đáo thì hiệu quả càng cao và ngược lại.
Còn ông Huỳnh Văn Tài, Hiệu trưởng Trường Ngoại ngữ Hội Nghiên cứu Dịch thuật TPHCM, cho rằng: Thường khi đứng trước đám đông, phiên dịch hay mất tự tin và truyền đạt không chính xác. Do vậy người làm nghề này đòi hỏi phải nhanh nhẹn, tự tin và năng động. Khi phiên dịch nên đặt mình vào trong trường hợp của người nói thì hiệu quả mới cao.
Thù lao cao, áp lực nhiều
Hiện nay, đội ngũ những người là công tác phiên, dịch ngoài công việc cố định họ thường có những hợp đồng phiên dịch bên ngoài. Chính vì thế thu nhập của họ cũng khá cao. Trung bình mỗi khi phiên dịch cho các hội thảo hay hội nghị, thù lao họ được trả từ 200 – 400 USD/ngày. Tuy nhiên, để có được thù lao như thế những người làm nghề này phải làm việc rất cật lực. Ông Huỳnh Văn Tài cho biết: Người làm phiên dịch phải bỏ ra thời gian để đầu tư cho chương trình mà họ sẽ đảm nhận ít nhất từ 1 – 2 tuần. Riêng với những hội thảo có tính chuyên ngành, nhất là các lĩnh vực về khoa học họ còn mất nhiều thời gian đầu tư hơn để có thêm kiến thức cũng như thuật ngữ riêng của từng ngành.
Những điều kiện cần của người làm phiên dịch:
– Nhanh nhẹn, năng động, tự tin.
– Sử dụng trôi chảy cả hai ngôn ngữ.
– Có kiến thức rộng về văn hóa, xã hội, con người.
– Cần có sự chuẩn bị trước về lĩnh vực mà mình sẽ thông dịch.
– Thường xuyên cập nhật những thông tin mới, những lĩnh vực mới.
(Theo NLĐ)